02
اکتبر

استخراج بیت کوین چیست؟

استخراج بیت کوین چیست؟اولین سؤالی که برای افراد تازه‌کار مطرح می‌شود، این است که دقیقاً با استخراج بیت کوین چه عملی انجام می‌شود که سودآوری دارد. برای رسیدن به پاسخ کامل این سؤال شاید لازم باشد ابتدا بیت کوین را خوب بشناسید و با نحوه کار آن آشنا شوید.

اگر بخواهم خیلی سریع و ساده توضیح بدهم، می‌توان استخراج بیت کوین را این‌ طور تعریف کرد:

بیت کوین یک ارز و شبکه غیرمتمرکز است و وابسته به هیچ کشور، نهاد یا شرکت خاصی نیست. غیرمتمرکز بودن بیت کوین یعنی اینکه هیچ‌کس مالک شبکه بیت کوین نیست و هیچ‌کس به‌تنهایی نمی‌تواند آن را کنترل کند. بنابراین هرکس در هر جای دنیا با وصل‌شدن به شبکه بیت کوین می‌تواند جزئی از آن باشد.

در حقیقت جوهره وجودی بیت کوین و علت این که امید زیادی به آینده آن وجود دارد، همین مسئله غیرمتمرکز بودن آن است؛ شبکه بیت کوین برای فعالیت به مردم و کاربرانش وابسته است، نه هیچ شخص یا نهاد خاص دیگری.

امنیت شبکه بیت کوین

حالا که بیت کوین یک شبکه غیرمتمرکز است، پس وقتی برای کسی بیت کوین ارسال می‌کنید چه کسی از تراکنش شما پشتیبانی می‌کند تا انتقال انجام شود؟ چه کسی تراکنش‌های بیت کوین را تأیید می‌کند یا امنیت آن را حفظ می‌کند؟ درست حدس زدید: داوطلبانی به‌نام «استخراج‌کننده» یا همان «ماینر».

البته استخراج‌کنندگان این کار را محض رضای خدا انجام نمی‌دهند. در حقیقت آنها دستگاه‌ها و سخت‌افزارهای خود را در اختیار شبکه بیت کوین قرار می‌دهند و شبکه بیت کوین در ازای حفظ امنیت شبکه به آنها پاداش می‌دهد. این پاداش همان بیت کوین تولیدشده از فرایند استخراج است.

در حقیقت افراد ماینر با سخت‌افزارهای خود کمک می‌کنند شبکه بیت کوین امن بماند و تراکنش‌های این شبکه به مقصد برسد؛ تقریباً مانند همان کاری که کامپیوترها یا سرورهای بانک انجام می‌دهند تا تراکنش بانکی شما تأیید شود.

نام علمی ماینینگ «اثبات کار» (Proof Of Work) است. طی عملیات ماینینگ، ماینرها باید در یک فرایند پیچیده بر سر حل معادلات ریاضی با یکدیگر مسابقه بدهند. به محض اینکه یک ماینر به جواب برسد، بیت کوین تولید می‌شود و به‌عنوان پاداش به ماینر برنده تعلق می‌گیرد.

در حقیقت شبکه بیت کوین از ماینرها می‌خواهد با اختصاص قدرت پردازش خود برای حل مسائل ریاضی که نیازمند مصرف برق است اثبات کنند به شبکه وفادار هستند. با کمک این فرایند، اگر فردی بخواهد به شبکه حمله کند، مجبور است قدرت پردازشی بیشتر از سایر ماینرهای بیت کوین داشته باشد.

توزیع غیرمتمرکز پول

ماینینگ علاوه بر تأیید تراکنش‌ها باعث می‌شود که واحدهای بیت کوین به شکلی منحصربه‌فرد و طبق برنامه‌ای از پیش‌ تعیین‌شده تولید شوند.

برای حفظ ثبات شبکه و اینکه همه واحدهای بیت کوین خیلی سریع استخراج نشود، در بیت کوین معیاری به نام «سختی استخراج» هم وجود دارد. بلاک‌های بلاک چینِ بیت کوین (بسته‌های حاوی تراکنش‌ها) هر ده دقیقه یکبار تولید می‌شوند. اگر قدرت پردازش ماینرهای بیت کوین خیلی زیاد شود، ممکن است ماینرها بتوانند زودتر از ده دقیقه بلاک را تولید و بیت کوین استخراج کنند. چنین موضوعی موجب استخراج سریع همه واحدهای بیت کوین می‌شود.

با کمک سازوکار سختی (Difficulty)، زمانی که قدرت پردازش ماینرها به حدی باشد که زمان رسیدن به پاسخ معادله ریاضی کاهش پیدا کند، سختی استخراج افزایش می‌یابد تا رسیدن به جواب روی همان ده دقیقه بماند. از سوی دیگر، اگر قدرت پردازش ماینرها کاهش یابد، به این معنا که ممکن است زمان ساخت بلاک به بالای ده دقیقه برسد، سختی کاهش می‌یابد تا دوباره به همان ده دقیقه برسیم.

همان طور که احتمالاً می‌دانید، تعداد کل بیت کوین‌هایی که استخراج می‌شوند، محدود به ۲۱ میلیون واحد است و پس از آن دیگر بیت کوینی تولید نخواهد شد.

افزایش کمیابی

استخراج بیت کوین چیست؟هر چهار سال یکبار (هر ۲۰۰,۰۰۰ بلاک) طی رویدادی به نام «هاوینگ» (Halving)، سرعت تولید بیت کوین‌های جدید به شکل ناگهانی نصف می‌شود. این سازوکار باعث می‌شود که کمیابیِ بیت کوین افزایش یابد.

در حال حاضر، هر ده دقیقه ۶.۲۵ بیت کوین تولید می‌شود که پس از هاوینگ بعدی در مه ۲۰۲۴ (خرداد ۱۴۰۲) به ۳.۱۲۵ کاهش می‌یابد.

در زمان به‌روزرسانی این مقاله (اواسط ۲۰۲۱)، بیش از ۱۸.۶ میلیون واحد بیت کوین استخراج شده است. با توجه به هاوینگ و نصف‌شدن نرخ تولید بیت کوین‌های جدید پس از هر چهار سال، پیش‌بینی می‌شود که استخراج تمام واحدهای بیت کوین تا سال ۲۱۴۰ طول بکشد.

از نظر فنی شبکه بیت کوین و فرایند ماینینگ بسیار پیچیده است و آنچه گفته شد، فقط خلاصه‌ای ساده‌شده برای درک ابتدایی بود. برای طولانی‌نشدن مقاله و رفتن به سراغ آموزش استخراج، توضیح تئوری در این باره تا همین جا کافی است. اگر مایل هستید بیشتر درباره ماینینگ مطالعه کنید، مقاله «فرایند استخراج بیت کوین چگونه است؟» را به شما پیشنهاد می‌کنم.