نوشته بلاگ

گویین شا‌ت‌ول؛ ستاره‌ی صنعت فضانوردی

قصه‌ها از کودکی راه‌شان را به دنیای ما باز کرده و همیشه آینه‌ای از خیال و حقیقت در برابر ما گذاشته‌اند.گویین شا‌ت‌ول مرورِ حقیقت اما همان داستان تجربه‌ی زندگی‌های ناکرده است که اغلب آموختنی‌هایی با چاشنی جذابیت دارد. در این میان داستان زندگی آنهایی که مسیرشان را از دل دنیای تکنولوژی دنبال می‌کنند، پی‌رنگ متفاوتی دارد و هیچ شبیه داستان‌های کلاسیک نیست که در آنها موفقیت و شکست، فرمول یکسانی دارند. «پروفایل» قرار است روایت‌گر داستان مستند روزگار همین آدم‌ها باشد؛ آنهایی که نقش موثری در شکل‌گیری آنچه امروز به عنوان صنعت تکنولوژی می‌شناسیم، داشته و دارند؛ آنهایی که از انتخاب مسیر متفاوت نترسیدند؛ نه می‌خواستند قهرمان باشند و نه ضدقهرمان. «پروفایل»   را هر هفته پنج‌شنبه‌ها در آی تی ایران بخوانید یا بشنوید.

فرصت‌ها همیشه هم در دوردست‌ها نیستند؛ شاید فقط کافی باشد که از در ورودی یک ساختمان بزرگ رد شد تا طلایی‌ترین فرصت زندگی را در آغوش کشید. پس اگر در ظهر یک روز بهاری و بعد از صرف ناهار مورد علاقه‌تان با یک دوست و همکار قدیمی، او را به محل کار جدیدش رساندید و از شما خواست که دفتر کار تازه‌اش را ببینید؛ بهتر است با گشاده‌رویی پیشنهادش را بپذیرید. این درست همان کاری است که «گویین شات‌وِل» هم انجام داد و از آن زمان روزهایش رنگ دیگری به خود گرفتند. او با پذیرفتن این پیشنهاد، در جمع اولین کارمندان و مدیران شرکت اسپیس‌ایکس قرار گرفت و حالا نزدیک به دو دهه است که در این شرکت مشغول به کار است. شات‌ول در حال حاضر رئیس و مدیر ارشد عملیات یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فضایی خصوصی دنیاست و به خاطر این حضور موثر، نامش در فهرست مجله تایم از تاثیرگذارترین افراد سال 2020 و فهرست مجله فوربس از قدرتمندترین زنان جهان در سال 2020 قرار گرفته.گویین شا‌ت‌ول

سرنوشت فضایی

در بیست‌وسومین روز ماه نوامبر سال 1963 بود که ستاره گویین شات‌ول در آسمان منطقه اِوانستون در ایالت ایلینوی درخشید تا دومین دختر خانواده‌ای باشد که والدین‌شان هنرمند و جراح مغز بودند. سرنوشت شات‌ول اما از همان اول با فضا و داستان‌هایش گره خورده بود. به همین خاطر بود که اولین خاطره پررنگش از فضا به زمانی برمی‌گردد که در شش سالگی همراه با خانواده‌اش به تماشای پخش تلویزیونی ماموریت آپولو 11 نشست تا برای همیشه صحنه فرود اولین انسان روی کره ماه را به خاطر بسپارد. اما شات‌ول گویا در آن زمان هیجان و علاقه چندانی به این اتفاق نداشت و حتی آن را خسته‌کننده می‌دانست. شاگرد زرنگ و ورزشکار دبیرستان، همزمان که شاگرد ممتاز کلاس می‌شد، در گروه هواداران تیم بسکتبال مورد علاقه‌اش هم سردسته تشویق‌کنندگان بود. اما در همان دوران بود که به دنبال یک اتفاق جالب، علایق و دغدغه‌هایش تغییر کردند. او همراه با مادرش در میزگردی که انجمن زنان مهندس در موسسه تکنولوژی ایلینویز برگزار کرده بود، شرکت کرد و در آنجا به شدت تحت تاثیر یک مهندس مکانیک قرار گرفت. این اتفاق، الهام‌بخش او برای ادامه راهش شد. به این ترتیب بود که به دانشگاه نورث‌وسترن رفت تا مدرک کارشناسی خودش را در رشته مهندسی مکانیک بگیرد. او بعدها در همین دانشگاه دوره کارشناسی ارشد را در رشته ریاضیات کاربردی گذراند.گویین شا‌ت‌ول

رانده از IBM، مقبول اسپیس‌ایکس

گویین شات‌ول تصمیم داشت برای شروع دوران کاری‌اش به شرکت IBM برود، اما یک اتفاق فضایی دیگر سرنوشتی را تغییر داد؛ درست در همان روزی که شات‌ول برای مصاحبه کاری به این شرکت رفته بود، شاتل فضایی چلنجر تنها 73 ثانیه بعد از پرواز منفجر و چند تکه شد. این اتفاق به قدری تمرکز و آرامش شات‌ول را بهم ریخت که نتوانست در مصاحبه کاری موفق بشود. در عوض وارد یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خودروسازی جهان یعنی کرایسلر شد تا در برنامه آموزش مدیریتی آن شرکت کند؛ کاری که در ابتدا بسیار از آن لذت می‌برد و مدتی بعد دلش را زد تا دوباره برای ادامه تحصیل به دانشگاه نورث‌وسترن بازگردد. به این ترتیب بود که بعد از پایان دوره کارشناسی ارشد، در مرکز تحقیقاتی شرکت هوافضا (Aerospace Corporation) در ال سگوندو در لس‌آنجلس مشغول به کار شد. شات‌ول در این شرکت روی تحقیقات فضایی و قراردادهای توسعه نظامی کار می‌کرد و اولین پروژه کاری او مربوط به دوازدهمین ماموریت اکتشافی فضاپیمای شاتل بود. او در شرکت هوافضا در مشاغل مختلف مدیریتی و مهندسی سیستم‌های فضایی کار کرد و به همین خاطر وقتی بعد از ده سال آنجا را ترک کرد، به عنوان یک نیروی باتجربه به شرکت مایکروکازم (Microcosm) پیوست و مدیر سیستم‌های فضایی آن شد تا در این سمت مسئولیت توسعه تجاری این شرکت را هم به عهده بگیرد.

در سال 2002 و یکی از روزهای کارش در مایکروکازم بود که با «هانس کوئنیگزمان» دوست و همکار قدیمی‌اش در این شرکت قرار ناهار گذاشت تا کار جدید هانس را جشن بگیرند. شات‌ول بعد از ناهار دوستش را به ساختمان بزرگی که محل کار جدید او بود، رساند. هانس اما از او خواست تا نگاهی به دفتر کار تازه‌اش بیندازد. همین شد که پای شات‌ول به شرکت تازه تاسیس اسپیس‌ایکس – که در آن زمان تنها شش کارمند داشت- باز شد و در دیداری کوتاه با ایلان ماسک بنیانگذار این شرکت آشنا شد. آنها در این معاشرت ده دقیقه‌ای درباره مسایل و مشکلات صنعت هوانوردی صحبت کردند و شات‌ول با تجربه‌ای که در این حوزه داشت، خیلی زود متوجه شد که ماسک تنها از سر تفریح و تفنن وارد این کار نشده و رویای انجام کارهای متفاوتی را در سر می‌پروراند. پس به او پیشنهاد داد که یک نیروی تمام‌وقت برای فروش و توسعه تجاری شرکتش استخدام کند. عصر همان روز ایلان ماسک تصمیم خودش را برای استخدام گویین شات‌ول به عنوان معاون ارشد فروش اسپیس‌ایکس گرفته بود، اما چند روز بعد و زمانی که این پیشنهاد را با او در میان گذاشت، با استقبال چندانی مواجه نشد. در واقع چشم‌اندازی از هیچ کار تازه‌ای در رادار شات‌ول وجود نداشت. در آن زمان او سه سال بود که در شرکت مایکروکازم کار می‌کرد و در زندگی به دنبال ثبات بود، چون تقریبا چهل سال داشت و با دو فرزند در کشمکش جدایی از همسرش بود. هر چند نمی‌خواست چنین ریسک بزرگی بکند، اما پیگیری‌های جدی ماسک بالاخره موثر افتاد و شات‌ول به این نتیجه رسید که آینده صنعت فضایی از مسیری می‌گذرد که ماسک ترسیم می‌کرد. پس در حین رانندگی در یکی از بزرگراه‌های لس‌آنجلس با ماسک تماس گرفت و گفت که پیشنهادش را می‌پذیرد.گویین شا‌ت‌ول

یک مدیر معتمد و برجسته

شات‌ول خیلی زود به سمت ریاست اسپیس‌ایکس ارتقا پیدا کرد و در این نقش توانست در سپتامبر سال 2008، مذاکرات موفقی را برای امضای اولین قرارداد با ناسا انجام بدهد؛ قراردادی که به اولین پرتاب موفق فالکون 1 در سال جاری میلادی منجر شد. او همچنین بر فرآیند بیش از 50 پرتاب مختلف نظارت کرد و نقش موثری در تولید درآمد 5 میلیارد دلاری این شرکت داشت. حالا گویین شات‌ول به عنوان رئیس و مدیر ارشد عملیات شرکت اسپیس‌ایکس مسئولیت نظارت بر عملکرد روزانه شرکت و مدیریت تمام استراتژی‌های آن در مسیر رشد را به عهده دارد. او سهم بزرگی در امضای قرارداد جنجالی و چند میلیارد دلاری اسپیس‌ایکس با ناسا برای انتقال فضانوردان و ابزارهای علمی و کاوشی آنها به ایستگاه فضایی بین‌المللی داشت و به این ترتیب در سی‌ام ماه می سال 2020، اسپیس‌ایکس عنوان اولین شرکت خصوصی را در اختیار گرفت که دو فضانورد را به مدار زمین فرستاد.

او حالا عضو هیات مدیره شرکت خودروسازی پولاریس (Polaris) و اداره هوا و فضای کالیفرنیا و همچنین یکی از مدیران ارشد موسسه هوانوردی و فضانوردی آمریکا است. شات‌ول در تدکس سال 2013 و 2018 صحبت‌های تاثیرگذاری درباره علم، تکنولوژی و مهندسی کرد که بارها مورد ارجاع قرار گرفته است. او بارها در محافل مختلف به نقش موثر زنان در توسعه تکنولوژی‌های هوانوردی و پیشبرد جامعه آینده اشاره کرده است. گویین شات‌ول این روزها همراه با دو فرزند و همسر دومش که یکی از مهندسان آزمایشگاه پیشران جت در ناسا است، در منطقه جونزبُرو در تگزاس زندگی می‌کند.گویین شا‌ت‌ول