نوشته بلاگ

چرا مریخ اینقدر کوچک‌تر از زمین و خالی از حیات است؟

تراکم اتمسفر مریخ تنها 1% اتمسفر زمین است، و عمدتا از دی‌اکسید کربن تشکیل یافته‌است و از اینرو برای زندگی انسانها مناسب نیست. مریخ به خاطر جاذبه اندکش نمی‌تواند اتمسفرش را نگه دارد و بخش زیادی از آن را به مرور زمان از دست داده‌است.

سیاره‌های درونی‌تر منظومه خورشیدی ما، یعنی عطارد (تیر)، زهره (ناهید)، زمین و مریخ (بهرام)، همه از برخی جهات شبیه هم هستند. آنها سیاره‌های سنگی با سطحی محکم مانند زمین هستند، و آنها به مراتب کوچکتر از غولهای گازی همچون مشتری (برجیس) و زحل (کیوان) هستند. ولی آنها از بسیاری از جهات نیز با هم متفاوتند: از نظر ابعاد، جرم و اتمسفرهایشان.
 
به نقل از اسلش‌گیر، مریخ با اینکه شبیه‌ترین سیاره منظومه شمسی به کره زمین ماست (و از این بابت تمرکز گسترده‌ای بر تحقیقات برای امکان زندگی بلندمدت بر روی این سیاره وجود دارد) ولی یک تفاوت کلیدی بین این سیاره سرخ و زمین این است که اندازه آن حدود نصف زمین است (شعاع آن حدود 3390 کیلومتر). این تفاوت بر همه چیز تاثیرگذار است، از جاذبه تا وضعیت اقلیمی آن.
 
یکی از دلایل کوچکتر بودن مریخ نسبت به زمین تفاوت جاذبه (گرانش) آن است. جاذبه مریخ حدود یک سوم قدرت جاذبه زمین است، چرا که جرم کمتری وجود دارد که اشیاء را به سطح آن جذب کند. این جاذبه کم باعث شده تا اتمسفر آن بسیار رقیق باشد.

اتمسفر مریخ تنها 1% تراکم اتمسفر زمین است، و عمدتا از دی‌اکسید کربن تشکیل یافته‌است و از اینرو برای زندگی انسان‌ها مناسب نیست. مریخ به خاطر جاذبه اندکش نمی‌تواند اتمسفرش را نگه دارد و بخش زیادی از آن را به مرور زمان از دست داده‌است.
 
همین مشکل برای آب در مریخ نیز وجود داشته‌است. منجمان اطمینان دارند که میلیاردها سال پیش آب بر روی وجود داشته‌است، چرا که می‌توانیم شواهد جریان یافتن آب در ساختارهای سنگی سطحش را ببینیم. ولی اکنون خشک و عقیم است؛ اساساٌ هیچ آبی بر روی سطح آن نیست و فقط یخ در قطب‌های آن و زیر سطحش وجود دارد.
 
یک نظریه پرطرفدار درباره مریخ گویای آن است که آب روی سطح آن به خاطر حرارت خورشید تبخیر می‌شده و به اتمسفر می‌رفته‌است ولی وقتی به اتمسفر می‌رفت به اکسیژن و هیدروژن تجزیه شده و جاذبه اندک مریخ باعث اتلاف بخشی از هیدروژن که سبکتر است شده و به این ترتیب آب روی این سیاره به مراتب کمتر و کمتر شده‌است.